Bireysel kredi kartları ve kredili mevduatlarda artan faiz oranlarına rağmen tüketici frene basmadı. Depremden en çok etkilenen Hatay, Kahramanmaraş ve Malatya’da artışlar nispeten düşük kalırken, toplam kredi kartı borcu yüzde 180,2, kredili mevduat borcu ise yüzde 177,6 arttı.
Merkez Bankası’nın Haziran ayından bu yana siyasi faiz oranında yaptığı artışlar, kredi kartı ve kredili mevduat hesapları faiz oranlarının yüzde 1,36 ve yüzde 1,66’dan yüzde 3,66 ve yüzde 4,72’ye yükselmesine neden oldu. Ancak faiz oranlarındaki yüksek artışa rağmen tüketicilerin bireysel kredi kartı ve kredili mevduat hesapları hız kesmeden büyümeye devam etti. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun 9 aylık Finturk verilerine göre toplam bireysel kredi kartı borcu yüzde 180,2, kredili mevduat borcu ise yüzde 177,6 arttı. Kredili mevduat borcunun en fazla arttığı il Hakkari, bireysel kredi kartı borcunun en fazla arttığı il ise Diyarbakır oldu.
DOĞU VE GÜNEYDOĞU ANADOLU BORÇ ARTIŞINDA ZİRVEDE
BDDK illerine göre bireysel kredi kartı ve kredili mevduat hesabı bilgileri, tüketicinin frene basamadığını ortaya koyuyor. Özellikle bazı illerde çarpıcı ve keskin artışlar gözlendi. Geçen yılın ilk 9 ayında tüm illerdeki toplam kredi kartı borcu 348 milyar 206 milyon 18 bin lira iken, bu yılın ilk dokuz ayında yüzde 180,24 artarak 975 milyar 806 milyon 521 liraya yükseldi. Bireysel kredi kartı borcu ilk dokuz ayda Diyarbakır’da yüzde 243,12 artarken, Şanlıurfa’da yüzde 238,4, Hakkari’de yüzde 230,22, Kilis’te yüzde 227,9, Gaziantep’te yüzde 217,3, Siirt’te ise yüzde 217,3 arttı. Mardin’de yüzde 212,2, yüzde 208,7 artış yaşandı. Bu illerde geçen yıla göre 3 kattan fazla artış yaşandı. Bireysel kredi kartı borcunun en fazla olduğu iller sıralamasında Doğu ve Güneydoğu Anadolu illeri ilk 17 il arasında yer alıyor.
SON SONDAKİ DEPREMDEN EN ÇOK ETKİLENEN İLLER
Bireysel kredi kartı borcunu iki katından fazla artırmayan il yok. Bireysel kredi kartı borcu en az artan iller ise en büyük deprem felaketini en derinden yaşayan iller olarak sıralanıyor. Bireysel kredi kartı borcu ilk 9 ayda geçen yılın aynı dönemine göre Hatay’da yüzde 149,15, Malatya’da yüzde 158,8, Kahramanmaraş’ta ise yüzde 162,2 arttı. Bireysel kredi kartı borcundaki artışın başında deprem felaketinden etkilenen Osmaniye, Gaziantep, Şanlıurfa ve Diyarbakır geldi.
Faiz oranı çok yüksek olan kredili mevduat hesabındaki illerin toplam borcu bu yılın 9 ayında 141 milyar 24 milyon 253 bin liraya yükseldi. Bu da geçen yılın aynı döneminde 50 milyar 806 milyon 426 bin lira olan borcun yüzde 177,6 arttığını gösteriyor. Kredili mevduat hesaplarındaki artışta Hakkari yüzde 251,7 artışla ilk sırada yer alırken, onu yüzde 222,9 artışla Iğdır ve yüzde 219,5 artışla Kars izledi. Şubat ayındaki büyük depremden en çok etkilenen illerde kredili mevduat hesaplarındaki artış oranı diğer illere göre daha düşük oldu. Malatya’da yüzde 86,3, Kahramanmaraş’ta yüzde 99, Hatay’da yüzde 103,1, Osmaniye’de ise yüzde 122,77 artış yaşandı.
FAİZ ORANI ÜZERİNDEN VERGİ DE ÖDENİR
Politika faizi yüzde 8, kredi kartı azami akdi faiz oranı yüzde 1,36, gecikme faizi yüzde 1,66, kredili mevduat hesabı faiz oranı ise yüzde 1,66 olarak gerçekleşti. Şu anda siyasi faiz oranı yüzde 35’e çıkarıldı. Bugün itibarıyla kredi kartı azami akdi faiz oranı yüzde 3,66, gecikme faiz oranı yüzde 3,96, nakit çekme veya kredili mevduat hesabı akdi faiz oranı yüzde 4,42, bu alandaki gecikme faiz oranı ise 4,72 olacak. yüzde. Bunlar aylık faiz oranlarıdır. Yıllık bileşik faiz oranı hesaplandığında, kredi kartı faiz oranı yıllık bileşik olarak yüzde 53,93’e, gecikme faiz oranı yüzde 59,36’ya, kredili mevduat faizi yüzde 68,03’e, kredili mevduat gecikme faizi oranı ise yüzde 73,92’ye yükseldi. Hesap özetinde belirtilen son ödeme tarihine kadar kredi kartına baz tutarın altında ödeme yapılması durumunda, son ödeme tarihinden itibaren asgari tutarın ödenmeyen kısmına faiz uygulanır. Faiz üzerinden yüzde 15 KKDF ve yüzde 5 BSMV tahsil ediliyor.
TÜRKİYE’NİN %83’ÜNDE KART BORCU ARTIŞI %150-200 OLDU
Bireysel kredi kartı borcu 14 ilde yüzde 150 ile 200 arasında artarken, tüm illerde yüzde 200 ve üzerinde kaldı. Yani Türkiye’nin yüzde 83’ünün bireysel kredi kartı borcu 2,5 kat arttı. Geriye kalan yüzde 17’lik kesim ise 3 kat veya daha fazla artış yaşadı. KMH’de 6 ilin borcu yüzde 200 ve üzerinde artarken, 61 ilin borcu ise yüzde 150 ile 200 arasında arttı. Türkiye’nin yüzde 75’inin bireysel kredili mevduat borcu yüzde 150 ile 200 arasında arttı.
