Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, Türkiye’de fiyat istikrarını sağlamak ve vatandaşın alım gücünü artırmak için kapsamlı adımlar attıklarını belirterek, “İnşallah enflasyondaki tedrici düşüş yakın zamanda gerçekleşecektir.” dedi.
Nebati, Atatürk Kültür Merkezi’nde (AKM) Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü’nün 555. yılı dolayısıyla düzenlenen etkinlikte yaptığı konuşmada, sabaha karşı Düzce’nin Gölyaka ilçesinde meydana gelen 5,9 büyüklüğündeki zelzelede yaralananlara acil şifa, etkilenenlere ise geçmiş olsun dileklerini iletti.
Depremin çabucak akabinde devletin acilen harekete geçtiğini, gereken tüm dayanağı kapsamlı ve en süratli halde sağladığını, bölge insanına ulaştırdığını belirten Nebati, devam eden süreçte de tüm afetlerde olduğu üzere depremzede vatandaşlara gereken her türlü yardım ve dayanakta bulunulacağını kaydetti.
Nebati, Türkiye’nin en köklü kurumlarından olan Darphane’nin tam 555 yıl evvel, çağ açıp çağ kapatan Fatih Sultan Mehmet Han tarafından, İstanbul’da Beyazıt Camisi civarında kurulduğunu ve asırlardan bu yana önemli görevler üstlendiğini anımsattı.
Darphane’nin yakın periyottaki yerli ve ulusal pasaport üretiminin bu kıymetli çalışmalara aktüel ve değerli bir örnek olduğunu, global çip krizi sebebiyle pasaport tedariki dahil birçok alanda tüm dünyada önemli kasvetler yaşanırken, pasaport üretimini Türkiye’de gerçekleştirecek altyapıyı kurmayı başardıklarını aktaran Nebati, İçişleri Bakanlığı ile iş birliği halinde dünyanın en güvenilir pasaportlarından birini Darphane’de üretir hale geldiklerini söyledi.
“Kazandıran Çeyrek Hesap Sistemi’nde 13,5 ton altın toplandı”
Nureddin Nebati, Darphane’nin, Türkiye Ekonomi Modeli kapsamında makroekonomik ve finansal istikrarı güçlendirmek üzere devreye aldıkları politikaların uygulanmasında da önemli rol oynadığını vurgulayarak, bu kapsamda hayata geçirilen Darphane Kazandıran Çeyrek Hesap Sistemi’ne değindi.
Nebati, “Sistemin başladığı 1 Mart’tan itibaren vatandaşlarımızın sisteme olan güven ve ilgileri artarak devam ediyor. 23 Kasım’a kadar olan dönemde Darphane Çeyrek Altın Hesabı kapsamında yaklaşık 237 kilogram, Banka Altın Değerlendirme Sistemi kapsamında yaklaşık 6 ton 586 kilogram ve rafineriler aracılığıyla yaklaşık 6 ton 660 kilogram olmak üzere toplam 13 ton 513 kilogram altın toplanmıştır. Bu bir rekordur.” dedi.
Önceki gün Darphane Altın Sertifikası’nı Borsa İstanbul nezdinde ihracını gerçekleştirerek işleme açtıklarını hatırlatan Nebati, bu ihraçla 5 ton altın karşılığı olmak üzere 500 milyon adet sertifikanın yatırımcılara sunulduğunu, Darphane’nin yakın vakitte “Dijital Altın Projesi” ile altın tasarruf sistemine ve altının iktisattaki fonksiyonuna değerli katkı sağlayacağını vurguladı.
“MASAK, FTX kapsamında inceleme başlattı”
Hazine ve Maliye Bakanı Nebati, gelişmiş ve gelişmekte olan iktisatların son devirde değerli bir değişim ve dönüşüm geçirdiğini tabir ederek, dijital dönüşüm, blokzincir, dijital ödeme sistemleri üzere gelişmelerden bahsetti.
Türkiye’nin yerli ve milli kartı TROY ödeme sistemine değinen Nebati, tüm kart kullanıcılarına ve bankalara bu sistemi kullanmaları çağrısında bulundu.
Nebati, halihazırda Türkiye’de toplam 29 ödeme kuruluşu ve 45 elektronik para kuruluşunun faal faaliyet gösterdiğine işaret ederek, kelamlarına şöyle sürdürdü:
“Ödeme ve elektronik para kuruluşlarının yenilikçi ve inovatif yaklaşımı, hanehalkının finansal hizmetlere erişiminde finansal kapsayıcılık bakımından dijitalleşme sürecinde değerli bir rol oynuyor. Öte yandan, dijitalleşmenin getirdiği fırsatlar kadar risklerin de olduğunu göz arkası edemeyiz.
Geçtiğimiz günlerde ABD’de iflas süreci başlayan kripto para borsası FTX kapsamında, bağlantılı olduğu gerçek ve hükmî bireyler nezdinde Mali Kabahatleri Araştırma Konseyi (MASAK), gerekli önlemleri acilen alıp inceleme başlatmıştır. Böylesine büyük bir oluşumun çok süratli bir formda iflas ve kriz sürecine girebildiğini hatırlatmak ve mevcut haliyle kripto para piyasasının azami ihtiyatla yaklaşılması gereken bir alan olduğunun altını çizmek isterim.”
“Enflasyondaki tedrici düşüş yakın vakitte gerçekleşecektir”
Nureddin Nebati, salgın süreciyle birlikte oluşan şiddetli global şartlara karşın Türk iktisadının güçlü ve dinamik bir halde ilerlemeye devam ettiğini belirterek, bu süreçte yaşanan aksiliklere değindi.
2022’ye gelindiğinde, Rusya-Ukrayna arasında ortaya çıkan savaş koşullarına ve başta enerji olmak üzere hızla yükselen emtia fiyatlarına rağmen Türkiye’nin yatırım, istihdam, üretim ve ihracatı odağına alan Türkiye İktisat Modeli sayesinde istikrarlı ve istikrarlı büyüme eğilimini sürdürdüğünü aktaran Nebati, istihdam, ihracat ve turizmde yaşanan olumlu gelişmeleri paylaştı.
Salgın, savaş, bozulan global tedarik zincirleri, güç ve besin arz güvenliği meşakkatleri, emtia fiyatlarındaki artışlar üzere pek çok etmenin dünyada enflasyonu bir müddettir üst istikametli baskıladığını vurgulayan Nebati, şunları kaydetti:
“Enflasyonla uğraş maksadıyla birçok ülke siyaset faizlerini artırma yoluna gitmişse de bu tercihleri, resesyon telaşlarını de giderek körüklemiştir. Gerçekten milletlerarası kuruluşlar bu kapsamda daima yeni ihtarlar yapıyor. Dünya değişiyor. Yeni şeyler söyleme vakti geldi. Yeni şeyler söyleyeceksiniz ki dünyayı yakalayacaksınız, yeni şeyler uygulayacaksınız ki dünyayı geçeceksiniz, o kadar kıymetli adımlar atacaksınız ki bir yüzyılı kendi yüzyılınız ilan edeceksiniz. Bizler de ülkemizde fiyat istikrarını sağlamak ve vatandaşımızın alım gücünü artırmak için kapsamlı adımlar atıyoruz. İnşallah, enflasyondaki tedrici düşüş yakın vakitte gerçekleşecektir.”
Nebati, enflasyonun verdiği olumsuzlukların ortadan kaldırılması için her türlü tedbiri aldıklarını söyledi.
“KKM sonrası döviz hesaplarının toplam mevduatlardaki hissesi 20 puan düştü”
Hazine ve Maliye Bakanı Nebati, Türkiye Ekonomi Modeli kapsamında öncelikle finansal piyasalarda ortaya çıkan ekonomik temellerden uzak oynaklıkları azaltacak, finansal istikrarı destekleyecek ve TL cinsinden tasarrufları özendirecek özgün enstrümanları devreye aldıklarını belirterek, şu değerlendirmelerde bulundu:
“Bunlardan en kıymetlisi elbette Kur Muhafazalı Mevduat ve Katılma Hesapları’dır. KKM’yi yalnızca bütçeye getirdiği yük üzerinden değerlendirip iktisadın geneli üzerinde sağladığı katkıyı görmezden gelmek, mutlaka sağlıklı ve bütüncül bir bakış açısı değildir. KKM’nin katkısıyla döviz tevdiat hesaplarının toplam mevduatlardaki payı, yaklaşık 20 puanlık bir düşüşle yüzde 50,6’ya gerilemiştir. KKM uygulamasıyla birlikte TL mevduatın ortalama vadesi de değerli oranda artarak 2 katına yükseldi. Bu durum, dalın en kıymetli risklerinden biri olan vade uyumsuzluğunda kayda paha bir düzgünleşme sağlamıştır. Yılbaşına nazaran değerlendirdiğimizde, bugün global çapta tarihi en güçlü periyotlarından birisini yaşayan ABD dolarına karşın Türk lirasının gerçek kıymeti artış kaydetmiştir. Öte yandan, döviz kurundaki oynaklık da azaldı.”
Nebati, kimi çevrelerin ülkede işler tıkırında gittiğinde hemen felaket çağrısında bulunduğunu, bunların sürekli karanlık senaryolar yazıp dursalar da bir sonuç alamadığını söyledi.
Döviz kurundaki oynaklığın ilerleyen dönemde de az olmasını beklediklerini vurgulayan Nebati, “KKM’nin bütçeye maliyeti üzerinden tenkitlerde bulunanlara tavsiyem, bu somut yararlarını da lisana getirerek daha objektif ve bütüncül bir değerlendirmede bulunmalarıdır.” dedi.
“Her fırsatta felaket tellallığı yapmaya çalışanların hezeyanlarını uygunca artırdı”
Bakan Nebati, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan liderliğindeki iktidarları boyunca gelişen her durum karşısında, birinci derecede milletin çıkarlarını gözeterek ilerlediklerini, eser ve hizmet siyasetinden bir milim dahi sapmadıklarını söyledi.
Gelen tüm krizlerin üstesinden gelen bir iradeleri bulunduğunu aktaran Nebati, şöyle konuştu:
“Bu irade şunu çok uygun bilir, yazgının üstünden bir mukadderat vardır. Bu mukadderat, bu ülkeyi 21. yüzyıl ülkesi yapacak. Bu baht, ‘Türkiye Yüzyılı’ derken, bunu dillendirenleri de asla yarı yolda bırakmayacak. Başaracağız ve yüzyılın sonuna gelindiğinde torunlarımız emek sarf eden görünen ve görünmeyen tüm kahramanları o denli bir yad edecek ki, ‘iyi ki Türkiye Cumhuriyeti vatandaşıyım, iyi ki 21. yüzyılda dünyaya geldim, iyi ki 21. yüzyıla damga vuran Recep Tayyip Erdoğan’ın torunlarıyım’ diyecek.”
Zorlu küresel koşullara rağmen ülkenin kaydettiği büyük başarıları görmezden gelerek her fırsatta felaket tellallığı yapmaya çalışanların son dönemde hezeyanlarını iyice artırdığını belirten Nebati, hep birlikte ileriye bakmaya, yarına beraberce yön vermeye ve Türkiye Yüzyılı’nı inançla inşa etmeye devam edeceklerini kelamlarına ekledi.
Konuşmasının akabinde Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürü Abdullah Yasir Şahin tarafından Nebati’ye günün anısına ilk kayıt para olan 50 kuruş kaime (1861 tarihli), 100 kuruş kaime (1878 tarihli) ve II. Abdülhamit dönemine ait 1.000 kuruşluk iç borç kağıdı hediye edildi.
Bu arada, Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü’nün birinci günden bu yana geçirdiği serüveni anlatan, sikke, madeni para ve askeri nişan üzere yapıtların yer aldığı “Kudret ve Hafıza” standının açılışı da gerçekleştirildi. Bakan Nebati, sergiyi ziyaret ederek eserler hakkında bilgi aldı.
