Çavuşoğlu: Suriyelileri güvenli yerlere değil, rejim kontrolündeki yerlere göndermek istiyoruz
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Türkiye’deki Suriyelileri ülkelerine geri göndermekte kararlı olduklarını belirterek, “Suriyelileri sadece güvenli yerlere değil, rejim kontrolündeki yerlere de göndermek istiyoruz. rejim.” söz konusu.
Çavuşoğlu, NTV canlı yayınında gündeme ilişkin soruları yanıtladı ve değerlendirmelerde bulundu.
Çavuşoğlu, bölgede seçim çalışmalarını sürdürdüklerini belirterek, 28 Mayıs Cumhurbaşkanlığı Seçimi’nin ikinci turunda Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Antalya’dan daha fazla oy alacağını gördüklerini söyledi.
İkinci turda da seçmenin sandığa gitmesinin çok önemli olduğunu ifade eden Çavuşoğlu, ilk turda olduğu gibi seçimin sakin ve huzurlu geçmesini diledi.
Çavuşoğlu, seçimlerde Türkiye’deki sığınmacıların gündeme gelmesine ilişkin, “Sığınmacıların seçime tamamen hakim olmasını doğru bulmuyorum. Bu önemli bir sorun. Suriye’deki kriz de önemli bir sorun. Sığınmacılar, düzensiz göçmenler konusu dünyanın ciddi sorunlarından biridir. Ülkelerin karşılaştığı zorluklardan biridir. Ve bu sorun dünyada artarak devam edecek. Bunu iyi yönetmek gerekiyor.” söz konusu.
Sığınmacılar konusunun Ak Parti’nin seçim gündeminde de yer aldığına dikkati çeken Çavuşoğlu, “Suriyelileri seçim malzemesi olarak geri göndermek doğru değil. Bunun ciddi bir çalışmayla yapılması gerekiyor.” değerlendirmesini yaptı.
Türkiye’ye yeni göçmenlerin gelmemesi için gerekli tedbirleri aldıklarını kaydeden Çavuşoğlu, “İdlib’e 100 bin briket ev yaparak oradan gelen göç baskısını engelledik. Öte yandan yeni göçmenlerin gelmesini de engelledik. Suriye ve İran sınırlarına duvar örerek ve akıllı kameralar yerleştirerek içeri girmemizi engelliyor. Ayrıca sınırımızın diğer tarafında olmamız da Türkiye’ye gelmemizi engelliyor. Göç baskısını da azalttı.” terimleri kullandı.
“Suriyelileri rejimin kontrolündeki yerlere göndermek istiyoruz”
Çavuşoğlu, şöyle devam etti:
“Suriyelileri sadece inanç yerlerine değil, rejimin kontrolündeki yerlere de göndermek istiyoruz. Bunun için rejimle angajman başlattık. Bunun içinde Rusya ve İran var. Tabii ki terörün tasfiyesi için. Suriye hem güvenlik açısından hem de Suriye’nin istikrarı açısından değerlidir, Suriye.” Türkiye’yi bölmemek açısından değerlidir. Suriyelilerin rejim kontrolündeki yerlere güvenli bir şekilde gönderilmesi için altyapının hazırlanması konusunda mutabık kaldık. Moskova’da yaptığımız son dışişleri bakanları toplantısında mutabık kaldık ve kendi kurumlarında bakan yardımcıları düzeyinde bir komisyon kurulmasına karar verdik. “Geri gönderme konusunda zaten kararlıyız. İkincisi bunu ırkçı bir söylemle yapmıyoruz. Onların da insan olduğunu unutmuyoruz.”
Türkiye’deki Suriyelilerin çoğunun ülkelerine dönmek istediğini belirten Çavuşoğlu, bu sürecin uluslararası ve Türk hukuku çerçevesinde yapılması gerektiğini ifade etti.
Çavuşoğlu, Türkiye’deki Suriyelilerin çok önemli bir kısmının ülkelerine geri gönderileceğini ve bunun bir plan çerçevesinde olacağını bildirdi.
Çavuşoğlu, Afganistan ve Pakistan’dan çok sayıda kaçak göçmeni ülkelerine geri gönderdiklerine de dikkat çekti.
Müdahalenin Suriye’nin istikrarına katkı sağlaması daha faydalı olacaktır.”
Türkiye, Rusya, İran ve Şam yönetiminin ortasında 10 Mayıs’ta Moskova’da gerçekleştirilen dışişleri bakanları dörtlü toplantısının ana gündem maddelerinden birinin de Suriyeli göçmenlerin ülkelerine geri gönderilmesi konusu olduğunu belirten Çavuşoğlu, Birleşmiş Milletler ve uluslararası toplum da Suriye yönetiminin kontrolündeki yerlere güveniyor. Türkiye’deki Suriyelilerin dönüşü için oluşturulacak yol haritasını hayata geçireceklerini söyledi.
Şam yönetiminin Arap Ligi’ne dönmesinin Suriye’deki savaşın sona ermesine yönelik bir adım olduğu yönündeki yorumlara katılıp katılmadığı sorusuna Çavuşoğlu, “Eğer bu üyelik (Suriye yönetiminin Arap Birliği’ne dönüşü) ilişkilerin normalleşmesi durumunda” dedi. Arap ülkeleri ile Suriye yönetimi arasındaki siyasi süreci hızlandıracaksa sorun yok, “Burada siyasi süreç hızlandırılmadan, BM Güvenlik Konseyi kararı çerçevesinde bir iç uzlaşı gerçekleştirilmeden kalıcı istikrar ve barış olamaz. Dolayısıyla bu tür angajmanlar Suriye’nin istikrarına katkı sağlamayacaktır. Yani oldu bitti, geçmişi unutalım, devam edelim anlayışıyla değil.” cevabı verdi.
“(Ümit Özdağ) Cumhur İttifakı olarak bizden bakanlık istediği için uygun bulmadık”
Sinan Ogan’ın Cumhur İttifakı’nda bulunmasının kendilerine nasıl destek sağlayacağı sorusuna Çavuşoğlu, Ogan’ın ilkeli bir tavır sergilediğini belirterek, Ogan ile Cumhur İttifakı’nın görüşlerinin örtüştüğünü söyledi.
Zafer Partisi Genel Başkanı Ümit Özdağ’ın AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Numan Kurtulmuş ile yaptığı görüşmede bakanlıktan talepte bulunduğunu hatırlatan Çavuşoğlu, “Cumhur İttifakı olarak bunu uygun görmedik, uygun görmedik. Bu dönemde esasen pazarlık yapılıyor. Çünkü pozisyonlar yapmak isteyenleri yıpratır.” değerlendirmesini yaptı.
Azerbaycan ile Ermenistan arasındaki normalleşme sürecine ilişkin soruyu yanıtlayan Çavuşoğlu, “Güney Kafkasya’da kalıcı barış için Ermenistan’ın Karabağ dahil Azerbaycan’ın toprak bütünlüğünü tanıması önemlidir.” ifadeleri kullandı.
Öte yandan Çavuşoğlu, kapsamlı bir barış anlaşmasının bir an önce imzalanmasının faydalı olacağını vurguladı.
Azerbaycan-Ermenistan’ın normalleşmesinin Türkiye-Ermenistan ilişkilerini de olumlu etkileyeceğini kaydeden Çavuşoğlu, “Teröristlerle ilgili diktikleri bu sözde anıt (Erivan’daki Nemesis Anıtı) kaldırılmalı.
Öte yandan Çavuşoğlu, Hollanda’nın Maastricht şehir merkezinde yalnız başına kalan Türkçe konuştuğu ve depremzede olduğu iddia edilen çocuğun Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmadığını ancak Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olduğunun belirlendiğini söyledi. 13 yaşında bir Suriyeliydi.
AB ilişkileri yeni dönemde
Türkiye-Avrupa Birliği (AB) ilişkilerinde yeni dönemi değerlendiren Çavuşoğlu, AB’nin özellikle vize serbestisi ve Gümrük Birliği’nin modernizasyonu konusunda sözlerinin arkasında durmadığını vurguladı.
Çavuşoğlu, AB’nin aldığı siyasi kararlarla Türkiye’nin AB üyelik sürecinin donma noktasına geldiğini belirterek, 8 faslın AB Komitesi, 5 faslın Kıbrıs Rum tarafı tarafından bloke edildiğini söyledi.
Çavuşoğlu, CHP Genel Başkanı ve Millet İttifakı’nın cumhurbaşkanı adayı Kemal Kılıçdaroğlu’nun Rusya’nın seçimlere müdahale ettiği ve Rusya’ya yaptırım uygulayacakları yönündeki açıklamalarının ardından Mayıs ayında yüzbinlerce Rus turistin Türkiye’yi tercih etmediğini belirterek, “Cumhurbaşkanımız ne zaman? ilk turda yüzde 49,52 aldı, 0,5 puanın altında kalınca yüzde 50+1 oldu ve Rusya’da bir hareket başladı.” değerlendirmesini yaptı.
Kılıçdaroğlu’nun açıklamalarının ardından Rus turistlerin farklı ülkelere gittiğini belirten Çavuşoğlu, “Rus turist açısından Antalya ve Türkiye 2 ay kaybetti. Meğer Antalya’ya baktığımızda ilk 3-4 ayı geçmiş, tarihimiz geçmiş. Rakam olarak Ruslar gelseydi bu artış geçerdi, geçen seneye göre yüzde 60 civarındaydı.” sözlerini kullandı.